Tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını Avrupa’da yaşayan Türklerin de hayatını olumsuz etkiledi. Hayatını kaybeden Türkiye kökenli vatandaşların yakınları cenazelerine refakatçi olarak katılamadı, bazı vatandaşlar ise cenaze namazlarına telefonla görüntülü katılmak zorunda kaldı. Avrupa’daki birçok Türk işveren ise salgın nedeniyle iflasın eşiğine geldi.
Avrupa ülkelerinde vefat eden ve cenaze işlemleri için Türk misyonlarına müracaatı yapılan kişi sayısı 2 bin 200’e çıktı.
Avrupa ülkeleri arasında geçen yıl en fazla ölüm Almanya’da kayda geçti. Almanya’da bin 228 Türk korona nedeniyle vefat etti. Bu sayı ülkedeki toplam korona ölümlerinin %3’ünü oluşturdu. Fransa’da ise korona nedeniyle 257 Türk hayatını kaybetti. Belçika, nüfusuna göre Avrupa’da korona salgınından en fazla etkilenen ülkeler arasında yer aldı. 11 milyon nüfuslu ülkede bugüne kadar 662 binden fazla vaka tespit edildi. Belçika’da yaşayan 250 bin Türk de salgından etkilendi. Ülkede bugüne kadar 150 Türk hayatını kaybetti. Hollanda’da korona nedeniyle 247, Avusturya’da ise 95 Türk öldü. Avrupa ülkelerinde yaşamını yitiren Türklerin %90’ı Türkiye’de defnedildi.
Cenazelere refakatçi gidemedi
Avrupa’da korona ilk dalgasında hava ve kara sınırlarının kapatılmasının ardından vefat eden Türklerin cenazeleri sadece belirli havalimanlarından kargo uçaklarıyla Türkiye’ye gönderilebildi. Cenazeler, 17 Nisan’a kadar süren uçuş yasakları nedeniyle Türkiye’ye refakatçisiz gönderildi.
Cenazelerin memleketlerindeki defin işlemlerine yakınlarının katılamaması üzüntüleri daha da artırdı. Acılı aileler, akrabalarının cenaze namazları ve defin işlemlerini telefonla yapılan canlı bağlantılarla izleyebildi.
Avrupa ülkeleri arasında korona kaynaklı ilk ölüm Fransa’da kayıtlara geçti. Fransa’nın kuzeyindeki Soissons kasabasında yaşayan 64 yaşındaki Türk vatandaşı Halil Bıçkı virüs nedeniyle hayatını kaybetti. Almanya’da aynı aileden 1 hafta arayla vefat edenler oldu. Yunanistan’ın, Batı Trakyalı bir Türk’ün cenazesini yakılması şartıyla küllerini kabul edebileceğini bildirmesi üzerine Türk makamları devreye girerek defin işleminin Almanya’da yapılmasını sağladı. Salgının ikinci dalgasında vefat eden Avrupa’daki Türklerin sayısı birinci dalgaya göre 5 kat arttı.
Türkiye’ye gidişler azaldı
Korona, Avrupa’da yaşayanların vatan hasretlerini gidermesine de engel oldu. Geçen yıl Avrupa’dan kara yoluyla Türkiye’ye gidenlerin sayısı salgınının etkisiyle 2019’a göre yaklaşık üçte bir azaldı. Avrupa Birliği ülkelerinin turistik vizeleri askıya alması nedeniyle Türkiye’den birçok kişi Avrupa’daki akraba, eş dost ve yakınlarını ziyaret edemedi.
İşveren Türkler zor durumda
Almanya’da 100 binden fazla Türkiye kökenli iş insanı, yaklaşık yarım milyon istihdam sağlarken toplam 50 milyar Euro ciro ile ülkenin ve Avrupa’nın ekonomik gelişmesine katkı sağlıyor.
Korona salgını, çoğu hizmet ve gastronomi sektöründe faaliyet gösteren birçok iş insanını derinden etkiledi. Salgın önlemleri kapsamında iş yerlerinin kapatılması, Türk iş insanlarına da büyük zarar verdi. Salgından en çok etkilenenler arasında taksiciler, kuaförler, düğün salonu, restoran ve küçük işletme sahipleri yer alıyor.
Hükümetlerin iş yeri sahiplerine destek sözlerine rağmen Avrupa’daki çok sayıda Türk giderlerini karşılayamadığı için iflas etme noktasına geldi. Almanya’da Türkler bin 600 düğün salonunda yılda ortalama 130 bin civarında kına, düğün, nişan ve sünnet düğünü yapıyordu. Yıllık yaklaşık 5 milyar Euro cirosu olan sektör, salgın nedeniyle iş yapamaz duruma geldi.
Dernek faaliyetleri durdu
Avrupa’da faaliyet gösteren birçok dernek salgın nedeniyle faaliyetlerini yapamaz hale geldi. Özellikle halk oyunları, koro çalışmaları, eğitim kursları ile cami derneklerinde gerçekleştirilen faaliyetler ertelenmek zorunda kaldı. Türkiye’den gelen tanınmış sanatçıların verdiği konserler de iptal edildi.
Avrupa’da korona’nın neden olduğu ekonomik kriz Türkler arasındaki işsizliği de artırıyor. Almanya’da işsizlik oranı yaklaşık yüzde 6 olurken, Türkler arasında bu oranın yüzde 30’a yakın olduğu tahmin ediliyor.
14 Ocak 2021 / Malta
Kaynak: Ajans GPH
