Nadir kullanılan ve kökü Roma Hukuku’na dayanan bir hukuki işlem; borçlunun, mahkeme emirlerini yerine getirene kadar hapiste tutulmasını emretti.
Bir adam, kendi oğlunun, biriken kira borçlarından oluşan 200.000 Euro’luk sivil borcu ödenene kadar oğlunun hapsedilmesini talep ederek ender kullanılan bu hukuki tedbiri kullanıyor.
41 yaşındaki teknisyen Noel Gafà, 2001 yılında babası tarafından kiralanmış bir garajda iş yürütüyordu. Ancak meseleler, 2022 Haziran’ında Temyiz Mahkemesi’nin oğlunun babasına 69.881 Euro artı faiz ve masraflar ödemesi gerektiğini onaylamasının ardından gerginleşti.
Bu toplam miktar yaklaşık 200.000 Euro’ya ulaştı ve oğlu bu borcu ödeme gücüne sahip değildi.
Aylar sonra, baba, alacaklı olduğu oğlundan alacağını almaya kararlı bir şekilde bu tedbiri talep etti.
Avukatları, Roma Hukuku’ndan türeyen ve nadiren kullanılan bir hukuki araç olan “Teşkilat ve Medeni Usul Kanunu’nun 385. maddesi” uyarınca bir borçlunun mahkeme emirlerini yerine getirene kadar hapiste tutulmasına için başvuruda bulundular ve mahkeme babasına borçlu oğlunun mahkeme emirlerini yerine getirene kadar hapiste tutulmasını emreden bir karar verdi.
Birinci Derece Mahkemesi tarafından onaylanan bu karar, babanın oğlunu Corradino Düzeltme Tesisleri’nde dört gün boyunca hapse atmaları için gereken meblağı mahkeme kaydına yatırdığında yürürlüğe girdi. Noel Gafà’nın son aylarda babası ile bir anlaşma yapmak için büyük baskı altında olmasının ardından; Noel Gafà’nın kendisine bir gözaltı emri olduğunu bildiren mahkeme görevlileri tarafından bir ziyaret aldığı anlamına geliyordu.
Noel Gafà hapishaneye gitti ve hemen avukatlarına haber verdi.
Olaylar sonrasında Noel Gafà’nın avukatları, bu emri iptal etmek için Birinci Derece Mahkemesi’nde dava açtılar. Aynı zamanda babasının kendi oğlunu hapse artırarak, Noel Gafà’nın temel haklarını ihlal ettiğini iddia ederek anayasa mahkemelerine başvurdular ve Noel Gafà’nın derhal serbest bırakılmasını talep ettiler.
Noel Gafà’nın gözaltına alınmasının yasa dışı olduğunu iddia ederek, Sulh Ceza Mahkemesi’ne başvurdular.
Bu son talep, görevli Yargıç Noel Bartolo’nun önüne geldi ve dün öğleden sonra oturumunda tüm tarafların sunumlarını dinledi.
Noel Gafà’nın avukatları, mahkemeye göre yasayı yanlış yorumladığını ve bu tür bir emrin, bir şeyi “vermek” yerine “yapmayan” birini hedeflemek için tasarlandığı ilgili makalenin dediğini belirterek, sivil mahkemenin, bu emre yeşil ışık yaktığını iddia ettiler.
“Oğlu yasadışı olarak gözaltında”
Noel Gafà’ya ödenmesi gereken borcu belirleyen karar, Noel Gafà’nın “vermek” zorunda olduğu bir yükümlülüğü içerdiği için oğlunun hapishanede yasadışı ve kötüye kullanılarak gözaltına alındığı, temel haklarının ihlal edildiği anlamına gelmektedir. Noel Gafà’nın avukatlarının aradığı diğer hukuki çözüm yollarının sonuçlanması muhtemelen uzun sürecekti ve bu süre zarfında Noel Gafà, babası hapiste kalmaya devam ettiği sürece mahkeme kararının uzatılma riski altındaydı.
“Durumun nasıl ele alındığını görünce şok olduk. O, 6. Bölüm’de gözaltına alındı ve suçlu gibi kelepçelendi,” avukat Ryan Falzon iddia etti.
Başsavcı avukatı Ramon Bonett Sladden, sivil mahkeme tarafından verilen bir emir olduğunu ve Noel Gafà’nın başvurusunun esasta iptal edilmesini talep etmesi gerektiğini belirtti.
Mahkeme yetkililerini temsil eden avukat Vanessa Grech, gözaltına alınanın yasaya göre yerine getirildiğini belirtti.
Cezaevi yetkililerini temsil eden avukat Mario Mifsud da bir mahkeme kararı ve hapishane bileti olduğunda Corradino yetkililerinin takip etmekten başka seçenekleri olmadığını belirtti.
“Emir fiilen bir mahkeme tarafından verilen bir eylem gerçekleştirilene kadar verilir… Bu yasa hükmü tutuklamaktan bahsetmez… O hiçbir nedenle gözaltına alınmadı,” Noel Gafà’nın avukatı Timothy Bartolo iddia etti.
Tarafların sunumlarını dinledikten sonra Yargıç Bartolo odasına çekildi ve uzun müzakerelerin ardından Noel Gafà’nın talebinin reddedildiği kararının yürürlük kısmını okuyarak bir kararla geri döndü.
Avukat Jonathan Thompson savunmayı üstlenirken, Ryan Falzon ve Timothy Bartolo da görev aldı. Julia Cini Başsavcıyı temsil ederken, Carina Bugeja Testa Devlet Savcısını temsil etti. Müfettiş Clayton Silvio ise polis komiserini temsil etti.
Kaynak: Times of Malta
