06 Mart 2022
Tekrar köpek edinmeyi düşündüğüm şu günlerde okuduğum bir kitapta, nasıl oluyor da diğer hayvanlara kıyasla köpeklere bu denli yakın hissediyoruz, sebebi birkaç binlik bir bağ ile açıklanıyordu.
Şöyle ki; köpek insanlar tarafından evcilleştirilen ilk hayvan ve Tarım Devrimi’nden önce evcilleştirilmiş. Uzmanlar çok tarih açısından anlaşamasalar da günümüzden beşbin yıl önce evcilleştirilmiş köpekler ile ilgili gayet ikna edici kanıtlar var, hatta köpekler insan gruplarına binlerce yıl önce bile katılmış olabilirler.
Köpekler hem avlanmak hem de savaşmak, ayrıca vahşi hayvanlara ve davetsiz misafirlere karşı da bir alarm sistemi olarak kullanılıyordu. Nesiller boyunca, iki tür birbirleriyle daha iyi iletişim kuracak şekilde birlikte evrildi. İnsanların ihtiyaçlarına ve duygularına en çok dikkat eden hayvan olan köpekler, insanlar tarafından diğer hayvanlara göre daha daha çok ilgi görüp beslendiler, bu yüzden de hayatta kalma şansları daha yüksekti. Eş zamanlı olarak da köpekler insanları kendi ihtiyaçları için manipüle etmeyi öğrendiler. 15 binlik bağ, insanlarla köpekler arasında, insanlarla diğer hayvanlar arasındakinden çok daha derin bir yakınlık ve karşılıklı anlaşma yarattı; hatta bazı durumlarda köpekler de tıpkı insanlar gibi törenle gömüldüler.
Kuzey İsrail’de bulunmuş on iki bin yıllık bir mezar taşı da bunun bir kanıtı niteliğinde; 50 yaşında bir kadının iskeleti bir köpekle yan yana duruyor ve köpek kadının başının yakınına gömülmüş. Kadının sol eli duygusal bir bağı gösterircesine köpeğin üstünde duruyor. Elbette başka muhtemel açıklamalar da vardır ama köpeğin kadına öteki dünyanın bekçisi tarafından hediye edildiğine inanılıyor.
Malta’ya geldiğim ilk zamanlar kollarımda bir karıncalanma hissetmeye başlamıştım, çok derin bir yerlerden gelen bir sızıya dönüşmeye başlamıştı ve anlam veremiyordum. Bir köpeği kollarıma aldığımda son bulacağını bilseydim aylar önce bu sızıya son verirdim. Çok büyüleyici bir andı Tiny’nin eve gelişi; içeri girmesiyle birlikte hayatım çok eğlendiğim bir oyun alanına dönüşmüştü. Kollarımdaki o sızı yerini sevgi seline bırakmış, masum sevgisi başımı döndürmüştü. Tek istediğim bütün zamanımı onunla geçirip doyasıya saf sevgisini içimde hissetmekti. 17 yaşımdan beri yalnız yaşamamdan sebep belki de eve girdiğimde beni bekleyen bir sevgi selinin olması dışarı dünyayla tüm ilişkimi kesmiş, hayatımın insanlarsız en asosyal dönemini geçirmiştim. Benzerini hissetmediğim bir duyguydu, beni etkisine alıp büyülemişti. Konuşmadan iletişmek konuşarak olandan daha ilgimi çekmişti ve bununla ilgili bulduğum tüm kaynakları araştırıyor, işten kalan tüm vaktimi ya Tiny’nin psikolojisini çözmeye harcıyor ya da onunla oyunlar oynayarak geçiriyordum. Onunla iletişimimizin çoğu göz temasıydı; o dönemde köpek psikolojisi ile yaptığım araştırmalar en derin araştırma konum olmuştu ve bu bakışları paylaşma yeteneğinin hem insan hem de evcil hayvan için oksitosin artışı sağladığını gösteriyordu. (Oksitosin, kalp atış hızını düşürmek de dahil olmak üzere vücut üzerinde fizyolojik etkilere neden olan bir hormon ve pozitif duyguların oluşmasına çok büyük katkı sağlıyor)
Onlar da bizler gibi belli bir anıyı hatırlamıyor olabilirler ancak herhangi bir hareketi, mimiği, sesi ve kokuyu bir duygu ile bağdaşlaştırabiliyorlar. Diğer araştırmalar, köpeklerin, depresyon gibi belirli kronik ve akut psikolojik durumların eşdeğeri de dahil olmak üzere, insanlar gibi olumsuz duygular yaşayabileceğini öne sürdü. Benzer şekilde, birkaç yıl önce, klinik depresyon, nevroz ve diğer psikolojik durumlara benzer semptomlar, köpek duyguları olarak bilinen şey içinde genel olarak kabul edildi. Öte yandan başka araştırmalar köpeklerin de kıskanç olabildiğini ortaya koyuyor.
Bilim insanlarına göre köpeklerde bu tür davranışlar, muhtemelen köpeklerin insanlarla olan yakın ilişkisinden kaynaklanmaktadır.
Durum böyleyken sizin için sorunlu olduğunu düşündüğünüz davranışın, davranışın kendisi ifade edilmese bile köpekler için duygusal bir anlamı olduğunu göstermektedir. Bu sebeple, binlerce yıllık dostlarımızın da bizler gibi olumsuz duygular yaşayabileceğini kabul edip onlara kalbinizin en derin yerini açtığınızda karşınızda en saf, en eğlenceli, en güvenli… sevgiyi bulacağınızdan emin olabilirsiniz.
