Malta’ya geldiğimden beri dikkatimi çeken şeylerden biri de evlerin isimleri. Geçenlerde Malta ile bir kitap okuyordum, kitapta Malta evlerinin isimleri için ayrıca bir bölüm yazılmıştı. Çok dikkatimi çekti ve bu konuyu yazmaya karar verdim.
Malta’da dolaşırken, gördüğünüz evlerin, özellikle eski Malta evlerinin kapılarının yanında kendine özgü bir isim olduğunu fark edersiniz. Bu isimler, evlerin sadece resmi numaralarını değil, aynı zamanda kendi özel adlarını da taşıdıklarının bir ifadesidir.
Doğa, bitki, şehir, duygu, tarihi hadise, şaka anlamlı kelimeler evlere isim olarak verilebilir.
Dar, ev demek. Dar il-Ferh diğer adıyla Mutluluk Evi, Free House yani “Özgür Ev” ya da Merħba yani “Hoş Geldiniz” gibi. Şehir ismi örneği olarak Dar Primark Londra, Turkmenistan House gibi.
Ev sahibi çiftin isimlerinin hecelerinin farklı kombinasyonları kullanılarak evlerine kişisel bir kimlik kazandırılabilir. Meselâ Joseph ve Maria isimli bir çift bir evde yaşıyor olsun; evlerine JosMar ismi verebilirler.
Kimi evler ise, bir azizin adıyla ya da bir resimle korunarak ilahi bir anlam taşır. Jesus Mary Joseph House ya da Dar Barnabas gibi isimleri olabilir.
Ev isimleri üzerine araştırma yaparken tarihi referans veren bir ev ismi olarak şunu gördüm: Dragut Not Welcome House (Turgut hoş gelmedi evi, Malta Kuşatması’nın Osmanlı donanma komutanı Turgut Reis kastediliyor.)
Ev isimleri seçimleri tamamen ev sahiplerinin zevklerine ve tercihlerine bağlıdır.
Bu ev isimleri, Malta kasabalarındaki sokaklarda gezerken adeta bir hikayeyi anlatır. Her bir isim, evin sahibinin kişisel tercihlerini, inançlarını veya geçmişini yansıtabilir. Bu özel isimler, evlerin benzersiz karakterini ve özelliklerini vurgularken, aynı zamanda evlerin birbirinden ayrılmasını sağlar.
Malta’nın kültürel dokusuna da önemli bir katkıda bulunarak, adanın zengin mirasını yansıtır. Bu isimler, sadece bir evi tanımlamakla kalmaz, aynı zamanda evin içinde yaşayanların duygusal bağlarını da yansıtır.
Evler, sıradan yapılar olmaktan çıkarak, yaşayanların hayatlarına şekil veren ve anlam katan mekanlara dönüşürler.
Malta’nın kendine özgü kültürel zenginliklerinin güzel bir örneği; Malta evlerinin isimleri.
