Türkiye’nin çevre duyarlılığını artırmak için hayata geçirdiği Depozito Yönetim Sistemi (DYS), market raflarındaki şişelerde yer alan özel logolarla dikkat çekiyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) tarafından başlatılan proje, geri dönüşümü teşvik etmeyi ve çevre kirliliğini azaltmayı amaçlıyor.
DYS Uygulaması Nasıl Çalışacak?
2022 yılında temelleri atılan Depozito Yönetim Sistemi kapsamında, ürünlerin etiketlenmesi ve iade makinelerinin hazırlanması gibi adımlar gerçekleştirildi. Şu anda birçok şişede DYS logolu etiketler yer alsa da, iade makinelerinin yaygınlaşması bekleniyor. Ancak, vatandaşların şişeleri iade edeceği makinelerin nerede olduğu konusunda bir bilgilendirme yapılmadı.
Biriken Ücretler E-Cüzdana Aktarılacak
Projenin işleyişine göre, tüketiciler üzerinde DYS logosu bulunan şişeleri iade makinelerine bırakacak ve depozito bedelleri, Türkiye Emlak Katılım Bankası altyapısı üzerinden oluşturulacak bir e-cüzdanhesabına aktarılacak. Ancak iade bedelleri konusunda belirsizlik sürüyor. Daha önce 25 kuruş olacağı iddia edilen iade bedeli, vatandaşlar tarafından cazip bulunmadı.
Avrupa Birliği Örneği
Avrupa Birliği ülkeleri de benzer bir sistem üzerinde çalışıyor. 2029 yılından itibaren bu sistem birliğin tüm üyelerinde uygulanacak ve 2030 itibarıyla tam anlamıyla yürürlüğe girecek. Türkiye, bu konuda AB standartlarına yaklaşmayı hedefliyor.
Vatandaşlar Makinelerin Yaygınlaşmasını Bekliyor
DYS projesi çevreye duyarlılık açısından büyük bir adım olarak değerlendirilse de, iade makinelerinin azlığı ve iade bedellerinin düşük olması vatandaşlar arasında tartışma yaratıyor. Bakanlığın, iade makinelerinin konumlarına ilişkin detaylı bir liste yayınlaması ve depozito bedellerini cazip hale getirmesi bekleniyor.
Çevre bilincinin artırılmasına yönelik bu adım, hem bireysel katkıyı teşvik ediyor hem de geri dönüşüm alışkanlığını toplumun bir parçası haline getirmeyi amaçlıyor.
Kaynak: Karar
